Cinsel Saldırı Suçu ve Cezası (TCK 102)

Cinsel saldırı suçu ve cezası “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar” başlığı altında TCK 102 maddesinde düzenlenmiştir. TCK 102/1 maddesinin son cümlesinde uygulamada basit cinsel saldırı suçu olarak bilinen “sarkıntılık suçu” yer alır. TCK 102/2 ve TCK 102/3 maddelerinde ise diğer seçimlik hareketler ile cinsel saldırı suçlarında daha ağır cezayı gerektiren haller yer alır.

Cinsel saldırı suçu cezası ve cinsel sadırı suçu unsurları hakkında detaylı bir şekilde cevap vermeden öne, ceza hukuku açısından cinsel saldırı nedir ve cinsel saldırı nasıl anlaşılır konularında kısaca bilgi verelim.

Cinsel Saldırı Nedir?

Cinsel saldırının tanımı TCK 102/1 maddesinin 1. Cümlesinde yapılmıştır.

            “Cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığını ihlal etme”

Şeklinde gerçekleşen her türlü fiili ve fiziki davranış cinsel saldırı olarak tanımlanmıştır. Failin seçimlik hareketlerine göre TCK 102 maddesinde düzenlenen suç genellikle basit cinsel saldırı suçu ve TCK 102/2 ve TCK 102/3 maddelerinde belirtilen durum ise nitelikli cinsel saldırı olarak değerlendirilmektedir.

Basit cinsel saldırı suçu daha çok sarkıntılık suçu olarak adlandırılırken nitelikli cinsel saldırı ise çoğunlukla tecavüz suçu olarak adlandırılır.

Cinsel Saldırı Nasıl Anlaşılır?

Cinsel saldırı suçu özelliği itibariyle yoğun şekilde vücut dokunulmazlığını ihlal içerir. Bu tür ihlaller genellikle fail tarafından cinsel tatmin amacıyla gerçekleştirilir. Yukarıda cinsel saldırı için yapılan tanım ile uyumluluk gösteren her türlü davranış cinsel saldırı suçunu oluşturabilecektir.

Cinsel Saldırı Suçu Cezası

“TCK Madde 102 (1) Cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığını ihlâl eden kişi, mağdurun şikâyeti üzerine, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel davranışın sarkıntılık düzeyinde kalması hâlinde iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, on iki yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin eşe karşı işlenmesi hâlinde, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun şikâyetine bağlıdır.

(3) Suçun;

a) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,

b) Kamu görevinin, vesayet veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,

c) Üçüncü derece dâhil kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye karşı ya da üvey baba, üvey ana, üvey kardeş, evlat edinen veya evlatlık tarafından,

d) Silahla veya birden fazla kişi tarafından birlikte,

e) İnsanların toplu olarak bir arada yaşama zorunluluğunda bulunduğu ortamların sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,

İşlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilen cezalar yarı oranında artırılır.

(4) Cinsel saldırı için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması hâlinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.

(5) Suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.”

Basit Cinsel Saldırı Suçu ve Cezası (Sarkıntılık Suçu)

Basit cinsel saldırı suçu ile nitelikli cinsel saldırı suçunu birbirinden ayıran en önemli özellik failin eyleminin cinsel ilişki seviyesine varmaksızın fiziksel temasın gerçekleşmesidir. Ancak yazımızın ilerleyen bölümlerinde detaylı olarak değineceğimiz cinsel saldırı suçu unsurları başlığında belirteceğimiz gibi failin cinsel temas amacıyla hareket etmesi her iki durumda suçun unsurlarının oluşmasını sağlayacaktır. Basit cinsel saldırı suçu (sarkıntılık suçu) genellikle sarılma, öpme, okşama veya elleme olarak tabir edilen fizikler hareketler ile gerçekleşir.

“Olay günü sanığın, oğlunun doğumu nedeniyle bacanağı ve müşteki ile birlikte kendi evlerinde içip eğlendikleri, sanık mutfakta bulunduğu sırada müştekinin de çocuğuna ilaç almak için mutfağa geldiği, buzdolabından ilacı almak istediği sırada sanığın arkadan müştekiye yaklaşarak kafasından tutup kendine doğru çevirerek öpmeye çalıştığı, göğüslerini sıktığı ve kendisine ‘Senden çok hoşlanıyorum, bir kere öpeyim’ demek suretiyle sarkıntılık düzeyinde kalan cinsel saldırıda bulunduğu, sanığın eyleminin ani ve kesintili gerçekleşmesi nedeniyle sarkıntılık düzeyinde kaldığının yapılan yargılama, taraf ve tanık beyanları, sanığın tevilli ikrarı ve tüm dosya kapsamından anlaşılmakla sanığın müsnet suçtan cezalandırılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. ” şeklindeki gerekçeyle hüküm kurmuştur.”

Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 06.12.2023 tarih ve 2023/8165 esas, 2023/8083 sayılı kararı

Yargıtay 9. Ceza Dairesinin yukarıda belirtilen kararından da anlaşılacağı üzere; Failin eyleminin basit cinsel saldırı veya sarkıntılık suçu olarak değerlendirilmesindeki ölçüt genellikle cinsel birlikteliğinin gerçekleşmemesi ve ani ve kesintili şekilde gerçekleşmesidir.

Basit Cinsel Saldırı Suçu Cezası

TCK 102 maddesinin son cümlesinde belirtilen şekilde failin eyleminin yukarıda belirtilen şekilde sarkıntılık düzeyinde kalması halinde fail hakkında; 2 yıl ile 5 yıl arasında hapis cezası öngörülmüştür.

Nitelikli Cinsel Saldırı Suçu ve Cezası

Nitelikli cinsel saldırı suçu da TCK 102/2 maddesinde düzenlenmiştir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi sarkıntılık suçu ile nitelikle cinsel saldırıyı birbirinden ayıran en önemli kriter suçun mağduru açısından cinsel birlikteliğin, cinsel organ, başkaca bir organ veya herhangi bir cisim sokulması ile gerçekleşmesidir.

TCK 102/2 maddesinden de anlaşılacağı üzere, nitelikli cinsel saldırının tespiti, sarkıntılık suçuna göre daha kolaydır. Ancak mağdur açısından elbette ki sonuçlara daha ağırdır. Kanun koyucu ayrı nitelikle cinsel istismar suçlarının oluşumu için organ veya cisim sokmak fiilin vajinal olarak gerçekleşmesi gerektiği bir ayrım yapmamıştır. Yine cinsel tatmin amacı ile anal (fiili livata) veya oral şeklinde de gerçekleştirilen organ veya cisim sokma durumları da nitelikli cinsel saldırı olarak değerlendirilmektedir.

Nitelikli Cinsel Saldırı Suçu Cezası

Failin eyleminin yukarıda belirtmiş olduğumuz durumlar içerisinde gerçekleşmesi yani nitelikli cinsel saldırı durumunda fail 12 yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılır.

Cinsel Saldırı Suçunda Daha Ağır Cezayı Gerektiren Haller

Gerek basit cinsel saldırı (sarkıntılık suçu) gerekse nitelikli cinsel saldırı suçu için TCK 102/3,4 ve 5 maddelerinde suçun daha ağır cezayı gerektiren halleri düzenlenmiştir.

Yukarıda belirmiş olduğumuz TCK 102 maddesinin 3. Bendinde ve alt fıkralarında belirtilen durumların gerçekleşmesi halinde fail hakkında suçun ağırlığına göre basit cinsel saldırı ve nitelikli cinsel saldırı durumlarında verilecek olan ceza 1/2  yani yarı oranında arttırılmaktadır.

TCK 102/5 maddesinde belirtilmiş olduğu üzere suçun işlenmesinde bağlı olarak mağdurun bitkisel hayata girmesi ya da ölmesi halinde ise fail hakkında müebbet hapis cezası öngörülmüştür.

Cinsel Saldırı Suçu Unsurları

Cinsel Saldırı Suçunun Mağduru

Cinsel saldırı suçunda mağdurun yaşı veya fail ile olan akrabalık ilişkisinin varlığı, failin hukuki statüsünün belirlenmesinde önemli bir unsurdur. Örneğin suçun mağdurunun 18 yaşından küçük olması durumunda fail TCK 102 maddesi yani sarkıntılık suçu veya nitelikli cinsel saldırı suçlarından yargılanmayıp, TCK 103 maddesinde yer alan “Çocukların Cinsel İstismarı” veya TCK 104 maddesinde yer alan “Reşit Olmayanla Cinsel İlişki” suçlarından yargılanacaktır. Bu nedenle failin sinsel saldırı suçu ile yargılanmasının en önemli unsuru suçun mağdurunun 18 yaşından büyük olması gerektiğidir.

Cinsel Saldırı Suçunda Fail

Suçun faili erkek olabileceği gibi kadın olması da mümkündür. Bu konuda bir ayrım yapılmamıştır. Ayrıca suçun mağdurunun veya failinin trans birey olması mümkün olduğu gibi her iki tarafında kadın olması mümkündür. Bunun dışında fail açısından yapılan diğer bir ayrım ise; TCK 102/3-b ve TCK 102/3-c maddelerinde yer alır.

Cinsel Saldırı Suçunda Fiil

Cinsel saldırı suçlarında fiil suçun failinin, mağdura yönelik fiziksel teması ile gerçekleşir. Bu temas doğrudan temas şeklinde olabileceği gibi herhangi bir cisim ile de mümkündür. Ancak nitelikli cinsel saldırıdan bahsedebilmek için TCK 102/2 maddesinde belirtildiği gibi bu fiili hareketin organ veya cisim sokmak suretiyle gerçekleşmiş olması gerekir.

Özellikle sarkıntılık suçunda karşılaşılan bir durum ise failin amacıdır. Cinsel saldırı suçlarında genel olarak fail cinsel tatmin amacı ile hareket etmesi gerektiğidir. Sarkıntılık suçuna konu olabilecek herhangi bir temasın cinsel tatmin amacı ile gerçekleştirilmediğinin tespit edilmesi halinde cinsel saldırı suçu unsurları oluşmayacaktır.

Cinsel Saldırı Suçunun Özel Görünüş Biçimleri

Cinsel Saldırı Suçuna Teşebbüs

Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda suça teşebbüs sık karşılaşılan bir durumdur. TCK 102 maddesi içinde fail hakkında teşebbüs hükümlerinin uygulanması mümkündür. Teşebbüs hükümlerinin uygulanmasında mağdurun mukavemet etmesi ve bu mukavemetin suça etkisi tam olarak ortaya konulması gerekmektedir. Failin cinsel saldırı suçuna teşebbüs suçlaması ile yargılanabilmesi için mağdurun göstermiş olduğu mukavemete bağlı olarak suçu tamamlayamaması gerekir.

“Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma ile kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine ancak, katılanın aşamalardaki beyanları ile tüm dosya içeriği nazara alındığında, sanığın olay günü cinsel içerikli sözler sarfettiği katılanın vücuduna sarılıp, ayağından tutarak yere yatırması ve kalçasını sıkmasının ardından gösterilen direnç üzerine katılanın aşılabilir mukavemeti dışında başka bir engel sebep olmaksızın olay yerinden ayrıldığı anlaşılmakla, mevcut eyleminin 5237 sayılı Kanun’un 102 nci maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen cinsel saldırı suçunu oluşturduğu gözetilerek mahkumiyetine karar verilmesi gerekirken suç vasfının tayininde yanılgıya düşülerek nitelikli cinsel saldırıya teşebbüs suçundan hüküm kurulması hukuka aykırı bulunmuştur.”

Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 14.03.2023 tarih, 2021/6604 esas ve 2023/1388 sayılı kararı

İlgili Yargıtay kararından da anlaşılacağı üzere mağdurun, suçun işlenmesi sırasında göstermiş olduğu mukavemet aşılabilir ölçüde olmasına rağmen fail nitelikli cinsel saldırı olarak değerlendirilecek organ veya cisim sokma fiili tamamlamamış ise; Nitelikli cinsel saldırı suçuna teşebbüsten yargılanmayıp, sadece basit cinsel saldırı suçundan yargılanacaktır. Failin hukuki durumunun belirlenmesinde mağdurun göstermiş olduğu mukavemetin aşılabilir ölçüde olup olmadığının tespit edilmesi gerekir.

Buna rağmen fail hakkında suça teşebbüs hükümleri uygulanması halinde hakkında verilecek olan ceza 1/4  ile 3/4  oranında indirilebilecektir.

Cinsel Saldırı Suçuna İştirak

Ceza hukukunda suça iştirak TCK 37, 38 ve 39 maddelerinde belirtilen; Birlikte faillik, azmettirme ve yardım etme şeklinde gerçekleşir. Tüm bu durumların cinsel saldırı suçlarında uygulanması mümkündür.

Cinsel Saldırı Suçunda Gönüllü Vazgeçme

Cinsel saldırı suçlarında gönüllü vazgeçme sık karşılaşılan bir durumdur. Ceza hukuku açısından gönüllü vazgeçme failin kendi isteği ile suçun icrasından vazgeçmesi durumunda söz konusu olur. Buna karşın failin gönüllü vazgeçme anına kadar gerçekleştirmiş olduğu hareketler ceza kanununda suç olarak tanımlanmış olması halinde fail hakkında tamamlanan bu suç nedeniyle cezalandırma yoluna gidilecektir.

Örneğin fail; TCK 102/2 maddesinde yer alan nitelikli cinsel saldırı amacı ile fiili hareketlerine başlamış ancak madde metninde tanımlanan organ veya sair cisim sokma eylemini gerçekleştirmeden vazgeçmesi durumunda, nitelikli cinsel saldırıya teşebbüs suçundan yargılanmayıp sadece TCK 102/1 maddesinde yer alan basit cinsel saldırı suçu, diğer bir ifade ile sarkıntılık suçu nedeniyle cezalandırılacaktır. Bu durumda gönüllü vazgeçme ile yukarıda belirtmiş olduğumuz cinsel saldırı suçuna teşebbüs ayrımının tam olarak yapılması gerekir.

Cinsel Saldırı Suçunda Etkin Pişmanlık

Cinsel saldırı suçu ile korunan hukuki değer kişinin “cinsel dokunulmazlığıdır.” Suçun işlenmesi sonucu mağdurun bu konuda uğramış olduğu zararın giderilmesi mümkün değildir. Bu nedenle cinsel saldırı suçları için etkin pişmanlık hükümleri uygulanamamaktadır.

Cinsel Saldırı Suçlarında İndirim Nedenleri

Cinsel saldırı suçlarında TCK 62 maddesinde düzenlenen takdiri indirim nedenleri haricinde başkaca ceza indirimi ayrıca düzenlenmemiştir. TCK 102 ve devamı maddeleri için meşru müdafaa veya zorunluluk hali gibi ceza indirim nedenlerinin uygulanması mümkün değildir. Uzun bir süre yüksek yargı oranları suçun mağdurunun cinsel arzuları teşvik edecek şekilde hal ve hareketleri bulunulması veya bu şekilde kıyafetler giyilmesini haksız tahrik olarak nitelendirmiştir. Ancak son yıllarda yerel mahkemeler ile yüksek yargı organları yerinde olmayan bu tür kararlarından vazgeçmiştir. Dolayısıyla cinsel saldırı suçu için herhangi bir şekilde haksız tahrik indirimi de yapılmamaktadır.

Cinsel Saldırı Suçunda Yargılama

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Cinsel saldırı suçu için görevli mahkemenin tespiti için öncelikle failin eyleminin basit cinsel saldırı veya nitelikli cinsel saldırı suçundan hangisinin oluşturduğunun tespit edilmesi gerekir. Sarkıntılık suçu olarak değerlendirilen basit cinsel saldırı suçlarında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. Buna karşın TCK 102/2 maddesinde yer alan nitelikli cinsel saldırı suçu ve suçun daha ağır cezayı gerektiren hallerindeki durumlarda ise yargılama görevi Ağır Ceza Mahkemesidir.

Her iki durumda da cinsel saldırı suçlarında yetkili mahkeme diğer suçlarda olduğu gibi suçun işlenmiş olduğu yer mahkemeleridir.

Cinsel Saldırı Suçunda HAGB

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması uygulaması, hukuk sistemimizde yer almaya başladığı günden itibaren tartışmalara neden olmuştur. Bir takım hukukçular hükmün açıklanmasının geri bırakılması uygulamasının Anayasamıza aykırı olduğunu savunmaktadır. Anayasa mahkemesi 2023 Haziran ayında vermiş olduğu karar ile bu tartışmalara son vermiş ve Ceza Muhakemesi Kanununun 231. Maddesinin iptaline karar vermiştir. Geçtiğimiz günlerde 01.08.2024 tarihinde yürürlüğe giren karar iptal kararı gereğince diğer suçlar ile birlikte cinsel saldırı suçları içinde bu tarihten işlenen suçlar için HAGB kararı verilmemesi mümkün değildir.

Cinsel Saldırı Suçunda Erteleme Kararı

Kural olarak yapılan yargılama sonrasında sanık hakkında verilen cezanın ertelenmesi 2 yıl ve daha az cezalarda mümkündür. TCK 102 ve devamı maddelerinde belirtilen ceza alt sınırı genellikle 2 yıldan fazla olması nedeniyle cinsel saldırı suçu için cezanın ertelenmesi pek mümkün değildir. Buna karşın özellikle yaş küçüklüğü veya diğer takdiri indirim nedenlerinin arlığı ile sanık hakkında verilen cezanın 2 yıl ve daha az süreli hapis cezası olması halinde ve diğer cezanın ertelenmesi şartlarının oluşması durumunda erteleme kararı verilmesi mümkün hale gelebilmektedir.

Sık Sorulan Sorular

Cinsel Saldırı Suçu Şikayete Tabi Midir?

TCK 102/1 maddesinde belirtilen basit cinsel saldırı veya sarkıntılık suçu şikayete tabidir. TCK 102/2 ve TCK 102/3 maddesinde düzenlenen nitelikli cinsel saldırı suçu şikayete tabi değildir. Sadece TCK 102/2 maddesinde belirtilen organ veya sair bir cisim sokmak suretiyle gerçekleşen cinsel saldırının eşe karşı işlenmesi durumu şikayete tabidir. Suçun şikayete tabi olan hallerinde; suçun mağdurunun şikayet süresi içerisinde şikayet hakkını kullanması gerekmektedir.

Cinsel Saldırı Uzlaşmaya Tabi Mi?

Uzlaşmaya tabi suçlar CMK 253. Maddesinde düzenlenmiştir. Genel olarak şikayete tabi olan suçların uzlaşma kapsamında olduğu da belirtilmiştir. Ancak 253/3 maddesi ile şikayete tabi olsa dahi bir takım suçlar uzlaşma kapsamında yer almaz. Bu suçlar arasında cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar da yer alır. Dolayısıyla tüm cinsel saldırı suçları uzlaşmaya tabi değildir.

Cinsel Saldırı Suçu Nasıl İspatlanır

Hukuka aykırı olmamak koşulu ile elde edilen her türlü delil cinsel saldırı suçlarında da kullanılabilir. Cinsel saldırı suçlarında ise genellikle tanık beyanları, ses ve görüntü kayıtları delil olarak kullanılır. Ayrıca daha çok nitelikli cinsel saldırı suçunda bu konuda yapılacak adli muayene ile cinsel saldırı suçunun ispatlanması mümkündür.

Cinsel Saldırı Suçunda Tutuklama Olur Mu?

Özellikle nitelikli cinsel saldırı suçu için tutuklama tedbiri uygulanması sık başvurulan bir güvenlik tedbiridir. Buna karşın ceza alt üst sınırları dikkate alındığında basit cinsel saldırı suçu için tutuklama tedbiri fazlaca uygulandığı görülmemektedir.