İhbar Süresi Nedir Nasıl Hesaplanır?

İşveren işçi sözleşmesini sonlandırmadan önce belirli süreler içerisinde durumu çalışana bildirmekle yükümlüdür. Aynı şekilde çalışan da iş sözleşmesini sonlandırmadan önce durumu işverene bildirmekle yükümlüdür. Her iki taraf iş sözleşmesinin sona erdirilmesi konusundaki tasarrufunu karşı tarafa bildirmesi için belirlenmiş sürelere ihbar süresi denilmektedir.
Bu sürelere uyulmaksızın iş sözleşmesinin feshi durumunda ihbar tazminatı ödeme zorunluluğu doğabilmektedir.
İhbar Süresi Nedir?
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinde işçi ve işveren iş sözleşmesinin feshini belirli süreler içerisinde karşı tarafa bildirmelidir. 4857 Sayılı İş Kanununda belirlenmiş bu sürelere ihbar süresi denilmektedir. Genel olarak bu süreler çalışanın kıdem yılına göre belirlenmektedir. Kıdem yılına göre ihbar süreleri 2 hafta ile 8 hafta arasında değişmektedir. Bu sürelere uyulmadan yapılan bir fesih durumunda işveren veya işçi ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür.
İhbar Süresi Ne Kadar?
İş Kanunun 17. Madde de bu sürelere ilişkin gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre;
- Altı aydan az süre ile çalışmış olanlar için iki hafta,
- Altı ay ile bir buçuk yıl arasında çalışmış olanlar için dört hafta
- Bir buçuk yıl ile üç yıl arasında çalışmış olanlar için altı hafta
- Üç yıldan fazla çalışanlar için ise ihbar süresi sekiz hafta olarak belirlenmiştir.
İhbar Süresi Kaç Gün?
Yukarıda belirtmiş olduğumuz süreler asgari sürelerdir. İş sözleşmesi düzenlenmesi sırasında işveren ve işçi arasında bu sürelerden fazla olmak koşulu ile başkaca süreler belirlenmesi halinde iş sözleşmesinde belirlenmiş olan süreler geçerlidir. Ancak iş sözleşmesi ile bu sürelerin İş Kanunda belirtilen sürelerden daha az olması mümkün değildir.
İstifa (İşten Ayrılma) Durumunda İhbar Süresi Nedir?
İşten çıkarılma veya işten ayrılma durumunda ihbar süreleri bakımından farklı bir düzenleme yapılmamıştır. Her iki durumda da çalışanın kıdem yılı esas alınmaktadır. Çalışanın aynı iş yerindeki kıdem yılı 6 aydan az veya 3 yıldan fazla olması durumuna göre en az 2 hafta ve 8 hafta olmak üzere asgari süreler belirlenmiştir.
İhbar Tazminatı Süreleri Nedir?
İhbar tazminatı işveren veya işçinin İş Kanunu 17. Maddesinde belirlenmiş sürelere uymadan fesih gerçekleştirmesi halinde ödemekle yükümlü olduğu tazminattır.
Bu nedenle işveren ve işçi fesih işlemlerinde ihbar tazminatını sürelerine dikkat etmesi gerekmektedir. Ayrıca ihbar tazminatı süreleri hesaplanırken çalışanın yol yardımı ve yemek yardımı gibi diğer sosyal hakları da dikkate alınarak bir tazminat hesaplanmaktadır.
İhbar Süresi Hesaplama
İşçi ve iş veren arasında aksi iş sözleşmesinde belirtilmemiş ise bu sürelerin hesaplanması İş Kanununa göre yapılmaktadır. İş kanunumuza göre belirlenmiş ihbar süreleri ise aşağıdaki gibidir.
- Çalışan aynı iş yerinde altı aydan az süre ile çalışmış olması durumunda 2 hafta,
- 6 ay ile bir buçuk yıl arasında çalışmış olması durumunda 4 hafta,
- Bir buçuk yıl ile üç yıl arasında çalışanlar için 6 hafta,
- 3 yıl ve daha fazla çalışanlar için 8 hafta olarak belirlenmiştir.
4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre İhbar Süresi Hesaplama
İhbar tazminatı süresi hesaplaması 4857 sayılı İş Kanunu’na göre yapılmaktadır. İşveren ve işçi arasında iş sözleşmesine bağlı olarak aksi belirtilmedikçe asgari ihbar tazminatı süreleri 2 hafta ile 8 hafta arasında değişmektedir. Bu süreler çalışanın kıdem süresine göre değişiklik gösterir.
İhbar Süresi Ne Zaman Başlar?
Yukarıda belirtmiş olduğumuz süreler asgari sürelerdir. Genel olarak uygulamada işveren tarafından bu sürelere uyulmaması nedeniyle ihbar tazminatı ile karşılaşılmaktadır.
Ancak işçi de ihbar sürelerine uymak zorundadır. Kural olarak ihbar süreleri fesih bildiriminin yapılmış olduğu günün ertesi gününden itibaren işlemeye başlamaktadır. Bu sürelere resmi tatiller ile hafta sonu tatilleri de geçerlidir. İhbar süresi ne zaman başlar? başlar sorusunun daha anlaşılabilir olması için konuyu bir örnekle açıklamakta fayda vardır.
Daha önce de belirtildiği gibi ihbar süreleri çalışanın kıdem yılına göre değişiklik göstermektedir. Buna göre 3 yıldan fazla süre ile kıdeme sahip olan çalışan için öngörülen ihbar süresi 8 hafta olarak belirlenmiştir. İhbar tazminatı süreleri fesih bildiriminin yapıldığı günün ertesi günü başlaması nedeniyle 3 Haziran tarihinde fesih bildirilimi yapılması durumunda ertesi günden itibaren 8 hafta içerisinde ihbar tazminatı süresi dolmaktadır.
İş Kanunu 17. Madde Nedir?
İş Kanunu 17. Madde fesih sürelerine ilişkin hükümlerin yer aldığı kanun maddesidir. 4857 sayılı yasada düzenlenmiş hali ise aşağıdaki gibidir.
İş Kanunu Md. 17;
“Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
b) İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
c) İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
feshedilmiş sayılır.
Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir.
Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
İşverenin bildirim şartına uymaması veya bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi, bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21. maddesi hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz. 18 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21. maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Fesih için bildirim şartına da uyulmaması ayrıca dördüncü fıkra uyarınca tazminat ödenmesini gerektirir.
Bu maddeye göre ödenecek tazminatlar ile bildirim sürelerine ait peşin ödenecek ücretin hesabında 32. maddenin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve Kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur. [1]
İşçi Kendi İstifa Ederse İhbar Süresi Nedir?
Yukarıda belirtmiş olduğumuz ihbar süreleri hem işçi (çalışan) hem de iş veren için geçerlidir. Bu nedenle belirtmiş olduğumuz süreler aynı şekilde işçi içinde de geçerli olmaktadır.
Noterden İstifa Edince İhbar Süresi Ne Kadar?
Uygulamada pek rastlanan bir durum olmasa da noter aracılığı ile yapılacak istifalarda da yukarıda belirtmiş olduğumuz süreler geçerlidir.
İşçi İhbar Süresi İçerisinde İşe Gitmez İse Ne Olur?
Yukarıda belirtmiş olduğumuz ihbar sürelerine iş veren veya işçinin herhangi birisinin uymaması halinde bu durumda haklı fesih sebebi doğmaktadır. Haklı fesih durumunda ise taraflara ihbar tazminatının ödenmesinin önü açılmaktadır. Bu nedenle özellikle işçi tarafından ihbar süresi içerisinde işe devamsızlık yapılmaması gerekir.
Sıkça Sorulan Sorular
İhbar Süresi Nasıl Hesaplanır?
İhbar sürelerinin nasıl hesaplanacağı konusunda genel bir formül bulunmamaktadır. Çalışanın kıdem süresine göre değişiklik gösterir Bu konuda yukarıda ihbar süresi hesaplama başlığı altında belirtmiş olduğumuz süreler geçerlidir.
6 Ay Çalışanın İhbar Süresi
İş Kanunun 17. Madde gereğince 6 ay kıdeme sahip olan çalışanlar için öngörülmüş ihbar tazminatı süresi 4 haftadır. Ancak 6 aydan az süreli çalışanlar için bu süre 2 hafta olarak belirlenmiştir.
1 Yılı Dolmayan İşçinin İhbar Süresi
1 yılı dolmayan işçinin ihbar süresi İş Kanunumuzda belirlenmiş çalışanların, 6 ay ile 1,5 yıl çalışmış olmaları durumunda söz konusudur. 1 Yılı dolmayan işçinin ihbar süresi çalışan süre 6 aydın az ise 2 hafta, 6 aydan fazla ancak 1 yıldan az ise 4 haftadır.
2 Yıl Çalışanın İhbar Süresi
2 yıl çalışanın ihbar süresi genellikle 1,5 yıl ile 3 yıl arasında çalışma sürelerine denk gelmektedir. Bu süreler içerisinde bir çalışma süresi bulunması halinde ihbar süresi 6 haftadır.
3 Yıl Çalışanın İhbar Süresi
3 Yıl çalışanın ihbar süresi de iş kanunumuzda 8 hafta olarak belirlenmiştir.
5 Yıl Çalışanın İhbar Süresi
İş Kanunumuzda 3 yıl ve daha fazla çalışmış olması durumunda 8 hafta ihbar süreleri düzenlenmiştir. Bu nedenle 5 yıl çalışanın ihbar süresi de 8 haftadır.
İhbar Süresi Zorunlu Mudur?
İş Kanununun 17. Maddesinde düzenlenmiş olan ihbar süreleri zorunlu bir uygulama olup, iş veya iş veren tarafından bu süreler gözetilmeksizin bir fesih sonucu taraflar ihbar tazminatı ödemek ile yükümlü hale gelebilecektir.
Patron ihbar süresine uymadan 4 yıllık isimde bir sabah durup dururken işten cikardi. İhbar süresine uymaması nedeniyle tazminat alabilirmiyim
İhbar süresi hesaplama konusunda gerçekten kafam karışık. 6 aydır çalıştığım bir iş yerinden ayrılmak istiyorum ama ne kadar süre önceden bildirmem gerektiğini bilmiyorum. bu konu hakkında detaylı bilgi verebilir misiniz? saygılarımla